O raporcie:

Analiza ryzyk i szans związanych z rozwojem technologii małych reaktorów jądrowych (SMR) dla polskiej gospodarki i transformacji energetycznej. W publikacji przedstawiono najważniejsze zachodnie technologie SMR i stopień ich zaawansowania, a także kluczowe projekty SMR-owe w Polsce. Zidentyfikowane uwarunkowania i perspektywy dla małego atomu w Polsce zostały przedstawione w pięciu wymiarach: technologicznym, ekonomicznym, prawnym, środowiskowym i społecznym. Raport wieńczy rozdział poświęcony realnym perspektywom rozwoju i uruchamiania SMR-ów nad Wisłą.

Kluczowe wnioski:

• SMR-y mogą produkować niskoemisyjny prąd i ciepło, ale także zasilać elektrolizery do produkcji wodoru czy odsalarki wody morskiej oraz wytwarzać parę technologiczną dla przemysłu. Niewykluczone, że w przyszłości zastąpią część wysłużonych bloków węglowych. Mogą więc służyć szeroko rozumianej dekarbonizacji przemysłu i sektora elektroenergetycznego. Nie ma jednak gwarancji, że będą zgodne z technicznymi i ekonomicznymi uwarunkowaniami Krajowego Systemu Elektroenergetycznego i systemów ciepłowniczych.

• Część decydentów postrzega małe reaktory jądrowe jako rozwiązanie niemal bez wad. Wierzy, że ich budowa będzie szybka, prosta i mniej kosztowna niż jednostek wielkoskalowych. Przekonanie to kontrastuje z aktualnym stanem wiedzy na temat technicznych uwarunkowań i potencjału SMR-ów.

• SMR-y nie są jeszcze dostępne na rynku, a realne harmonogramy ich wdrażania odbiegają od deklaracji niektórych inwestorów. Szansa na rozpoczęcie budowy pierwszych jednostek w Polsce może pojawić się około 2030 r. Możliwe, że część projektów nigdy nie doczeka się komercjalizacji, a w przypadku innych nastąpi ona znacznie później niż oczekuje rynek.

• Nie są znane koszty budowy żadnego z SMR-ów rozważanych przez polskich inwestorów. Można oczekiwać, że cena SMR-a w przeliczeniu na 1 MW mocy zainstalowanej oraz koszt produkowanej w nim energii elektrycznej będą wyższe niż w przypadku tradycyjnych elektrowni jądrowych, co wynika z mniejszego efektu skali jeśli chodzi o moc reaktorów. Odpowiedzią na te ryzyka ma być efekt serii, standaryzacja i modularyzacja konstrukcji, a w uzasadnionych przypadkach – budowa kilku SMR-ów w tej samej lokalizacji.

• Mały atom powinien być postrzegany jako uzupełnienie wielkoskalowych bloków jądrowych, niezbędnych do przeprowadzenia w Polsce transformacji energetycznej. SMR-y mogą trafić w te potrzeby, których duży atom nie będzie w stanie zaspokoić, szczególnie w kontekście dekarbonizacji przemysłu, a w przyszłości także ciepłownictwa.