O raporcie:

Analiza sytuacji ekonomicznej, planistycznej i prawnej branży budowlanej w Polsce. W raporcie przedstawiono najbardziej aktualne dane na temat kondycji i znaczenia branży dla polskiej gospodarki. W poszczególnych rozdziałach przeanalizowano cztery wyzwania, które mają największy wpływ na bieżącą działalność firm budowlanych w Polsce: (1) wahania koniunktury, (2) zapewnienie uczciwej konkurencji, (3) realizacja projektów wielkoskalowych, (4) budowa infrastruktury obronnej. Każdy rozdział wieńczą propozycje rekomendacji w danym obszarze.

Kluczowe wnioski:

• Branża budowlana to jeden z największych i najistotniejszych sektorów polskiej gospodarki, który odpowiada za blisko 10,5 proc. polskiego produktu krajowego brutto. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego sektor budowlany, z uwzględnieniem branż pokrewnych, zatrudnia w sumie 1,3 mln osób w łącznie ponad 700 tys. działających firm. Wśród nich zdecydowana większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa.

• Istotnym strukturalnym wyzwaniem dla branży budowlanej jest niestabilność koniunktury. Objawia się ona wzmożonymi falami napływających na rynek zamówień i przetargów, po których przychodzą okresy dużego spadku popytu ze strony inwestorów. Powodów takiego stanu rzeczy należy upatrywać głównie w sposobie organizacji wydatkowania funduszy unijnych, w szczególności środków w ramach polityki spójności, przeznaczonych w dużej mierze na infrastrukturę publiczna.

• Aby sektor – w szczególności firmy pochodzące z Polski – mógł się dynamicznie i sprawiedliwie rozwijać, tak jak we wszystkich innych gałęziach gospodarki, niezbędne jest zapewnienie mu uczciwych zasad rywalizacji o zamówienia. Przy wyłanianiu wykonawców zamówień publicznych inwestorzy powinni zwracać uwagę nie tylko na kwestie kosztowe, ale też na ogół korzyści gospodarczych (tzw. kryteria pozacenowe).

• Dyskurs społeczny w Polsce na przestrzeni ostatnich lat został zdominowany przez wielkoskalowe projekty infrastrukturalne. Należą do nich projekty militarne i energetyczne, ale również CPK, Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych czy Krajowy Program Kolejowy. By skutecznie realizować te rozplanowane na wiele lat projekty, konieczny jest ponadpartyjny konsens co do ich realizacji i odpolitycznienie dyskusji na ich temat oraz długoterminowa pewność co do wykonania inwestycji i terminów poszczególnych ich faz.

• Współpraca sektorów budowlanego i obronnego ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Polek i Polaków. Analitycy Credit Agricole wskazują, że w latach 2022-2035 wydatki Polski na obronność sięgną 713,4 mld zł. Trudno jednak oszacować, jak wielki wpływ na branżę budowlaną mają i będą miały wydatki obronne. Najbliższe lata będą najprawdopodobniej charakteryzować się inwestycjami nie tylko w uzbrojenie, ale również w infrastrukturę do jego obsługi, a także budownictwo służące ochronie ludności, jak bunkry, czy kontroli granic.