O raporcie:
Analiza dobrych praktyk zza granicy w transformacji ciepłownictwa systemowego, które mają szansę zadziałać w polskich warunkach. W raporcie wychodzimy z założenia, że polskie ciepłownictwo nie uniknie transformacji, a od sposobu jej przeprowadzenia zależy rozwój społeczno-gospodarczy kraju oraz zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Od rządu zależy jednak, czy zmiany w sektorze będą chaotyczne, czy pragmatyczne, zaplanowane i uporządkowane oraz oparte o wiedzę innych państw. Obecnie sektor dysponuje odpowiednimi kompetencjami, zasobami i motywacją do przeprowadzenia transformacji – wiele międzynarodowych firm na rynku może czerpać w tym zakresie z doświadczeń zdobytych w krajach macierzystych i przenosić je na polski grunt. Ciepłownictwo potrzebuje jednak aktywnej postawy rządu i decyzji o kierunkach swojego rozwoju. Wymagać to będzie olbrzymich pieniędzy, ale jeszcze bardziej wizji, jak je mądrze wydać.
Kluczowe wnioski:
- Ciepłownictwo systemowe, dostarczające ciepło do większości polskich domów i mieszkań, może odegrać kluczową rolę w dążeniu Polski do neutralności klimatycznej, poprawy bezpieczeństwa energetycznego, rozwoju gospodarczego i poprawy jakości powietrza.
- Sektor potrzebuje jednak nowoczesnej, starannie przekonsultowanej strategii rozwoju. Jego transformację blokuje też niska zdolność inwestycyjna firm, w tym ich ograniczone możliwości pozyskania niezbędnego finansowania.
- Polska powinna wyciągnąć wnioski z doświadczeń państw UE, które notują znacznie szybsze postępy w transformacji ciepłownictwa.
- Zmiany w ciepłownictwie muszą przebiegać równolegle na kilku płaszczyznach. Niezbędna jest: dekarbonizacja miksu nośników energii, dywersyfikacja źródeł ciepła (zawsze uwarunkowana lokalnie i racjonalnie wykorzystująca dostępne zasoby), digitalizacja zarządzania systemami ciepłowniczymi oraz poprawa efektywności energetycznej podczas wykorzystywania źródeł ciepła, pracy sieci cieplnej oraz zużycia ciepła przez odbiorców.
- Transformacja ciepłownictwa uda się jedynie pod warunkiem jej skoordynowania z innymi elementami transformacji energetycznej: poprawą efektywności energetycznej budynków, integracją sektorów wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej, rozwojem OZE, czy rozbudową infrastruktury sieciowej.
- Konieczne jest zwiększenie wykorzystania ciepła odpadowego, tak by zamiast trafiać do atmosfery służyło ogrzewaniu budynków i wody użytkowej.